نسخه قابل چاپ

.: راز بندگی در سلوک الی الله

"این کتاب راهنمای سالکان راه حق دررسیدن به مقام والای بندگی است. در راز بندگی شیوه های عبادت پروردگار و پالایش درون و تهذیب نفس بیان گردیده است. نویسنده کتاب با استعانت از آیات الهی راه رسیدن به بارگاه ملکوتی رب العالمین را بندگی خالص خداوند مهربان و عنایت به فرامین او می داند و می نویسد: سالک آنگاه که عاشق محبوب خویش گردید و ذوق وصال یار جان و تنش را شعله ور ساخت، شیدای دوست می شود و در این شیدایی هر چه سالک تشنه تر و آزمندتر باشد، محبت خدا و دیدار محبوب در دلش گسترده تر خواهد بود و این انقطاع او را به چشمه های نورانی محبت رهنمون خواهد شد تا آنجا که شایسته بندگی پروردگار خواهد گردید و از تاریک خانه تن به وادی نور و سرور خواهد رسید. 

نویسنده کتاب گردره نشاندن را از رهگذر پالایش درون و زدودن ناخالصی ها می شمرد و این که سالک باید پیوسته از خداوند یاری جوید و به پیامبر و پیشوایان دینی توسل داشته باشد. 

« و کسانی که در راه ما کوشیده اند به یقین راه های خود را بر آنان می نمایانیم که در حقیقت، خدا با نیکوکاران است. (عنکبوت، 69) 

برخی، تصور می کنند انسان باید از همه نعمت های خداوند چشم پوشد و زندگی این جهان را فدای آن جهان کند در حالی که سالک باید ضمن حفظ زندگی اجتماعی به خودسازی پردازد و امور این جهان را با نیت الهی و پرستش پروردگار درآمیزد تا زندگی سالم یابد."

نكات و تأملات عارفانه‏اي است در تبيين حقيقت عبوديت و نقش تعبد در رساندن سالكان به كمال و مقام قرب. نويسنده اين بحث را حول قاعده اتحاد عاشق و معشوق و عشق و با تمسك به آيات و اشعار معنوي و احاديث مطرح مي‏سازد و با ارائه توصيه‏ها و دستورالعمل‏هاي كوتاهي به سالكان الي الله از اهميت ذكر و تعبد و محبوبيت نزد محبوب در اين مسير معنوي سخن مي‏گويد.

 

---

روزنامه خبر جنوب

چهار شنبه 24 مرداد ماه 1386 شماره 7579

 

جنبش هر کس به سوی جاذب است 

جذب صادق، نه چو جذب کاذب است

هر که راهست از هوس ها جان پاک 

زود بیند حضرت و ایوان پاک 

چون محمد (ص) پاک شد از نار و دود 

هر کجا رود کرد (وجه ا...) بود 

هر که را باشد ز سینه فتح باب 

او زهر ذره ببیند آفتاب 

(مولوی)

سیری اندیشمندانه همراه با ذوقی عارفانه 

سلوک چیست؟ رفتن در راهی، ودر آمدن در جایی است و در دانش عرفان معنی گسترده ای دارد و آن رفتن به سوی خدا، همراه با اندیشه و شادی و حال و اشتعال، با شیوه ای راز آلود. سلوک انسان سالک را به خدا پیوند می زند و بر باور (این عربی) سالک را به درجه ی (عین الیقین) می رساند. تا دریابد همه ی پدیده ها از خداست و جذبه ی جادویی دوست وجود انسان را در حصار می کشد تا چنین زمزمه سر دهد: 

عشق آمد و شد چو خونم اندر رگ و پوست 

تا کرد مرا تهی و پر کرد ز دوست 

اجزای وجودم همگی دوست گرفت 

نامی است ز من باقی و باقی همه اوست 

نویسنده ی وارسته ی کتاب محمد حسین رستگار که سال هاست بر بستر خدا شناسی و حقیقت نگری گام بر می دارد با سیری اندیشمندانه، همراه با ذوقی عارفانه، پژوهشگری خود را در کتاب ها و آثار عارفان بزرگ تداوم. بخشیده است تا از خرمن دانش و معرفت بزرگان خوشه ها برچیند. او هم چون عارفان و سالکان ژرفا اندیش نهایت سیر الی ا... و بدایت سیر فی ا... را که سرانجام آن پیوند با محبوب است در راز بندگی و آموختن شیوه های عبادت خدا می داند و معتقد است سالک، تا رسیدن به مقصد نهایی، قرار و آرام ندارد و هماره در به دست آوردن محبت افزون تر دوست می کوشد چه، لازمه ی عاشقی، بی قراری است و عاشق تنها در راه رسیدن به خدا به آرامش می رسد: 

با یکی عشق ورز از دل و جان 

تا به عین الیقین، عیان بینی 

که یکی هست و هیچ نیست جز او 

وحده لا اله الا هو 

(هاتف اصفهانی)

همچنین سالک باید شکیبا باشد وامیدوار بر رحمت گسترده پروردگار و دلیل حضور خویش را در عالم وجود بداند و برای خود شناسی به تفکر نشیند و هر کس خود را شناخت خدا را هم خواهد شناخت سالک باید تلاش کند و همواره توفیقات الهی را خواستار شود، پرهیزگار باشد و لباس تقوی بپوشد که نیکوترین جامعه هاست. 

فروتنی از صفت های آشکار سالک است. سالک باید با مردم نیز مهربان بادش و به هرکس و همه چیز مهر ورزد چون پروردگار مهربان است. 

سالک باید مدام زمزمه کند همچون پیشوای سترگ اسلام حضرت امام حسین (ع) که در دعای (عرفه) چنین زمزمه ی شورانگیز عاشقانه ساز می کند. 

پروردگارا قرار و آرامم ده آن چنان از تو بترسم که گویی می بینمت و خوشبخت گردان مرا با پرهیزگارانت و شوربختم مکن با ناقرمانی از تو و اختیار کن برایم خیر را در قضایت... و برکت ده برایم در قدرت تا نخواهم زود آوردن آن چه را دیر انداختی و نیز دیر آوردن آن چه، زود آوردی. 

پروردگارا، قرار ده بی نیازیم را در خودم و یقین را در دلم و بی آلایشی را در کارم و نور را در دیدگانم و بینایی را در دینم... 

گرده ره نشاندن، از رهگذر پالایش درون 

بر باور خواجه ی اهل راز حافظ شیراز، میان انسان عارف و پروردگار، پرده ای وجود ندارد جز این که انسان خود حاب و پرده ی خویش است که باید این پرده را از پیش پای بردارد و پیش شرط این پرده برداری فرو نشاندن گرد راه است و پرهیزگاری و تهذیب درون، موجب کنار رفتن پرده ها می شود. 

جمال یار ندارد حجاب و پرده، ولی 

تو گر دره بنشان تا نظر توانی کرد 

نویسنده ی کتاب محمد حسین رستگار، گر دره نشاندن را از رهگذر پالایش درون و زدودن ناخالصی ها می شمرد و این که سالک باید پیوسته از خداوند یاری جوید و به پیامبر و پیشوایان دینی توسل داشته باشد و برای اثبات نظر خود از آیه 69 سوره ی عنکبوت کمک می گیرد که می فرماید: (و کسانی که در راه ما کوشیده اند به یقین راه های خود را بر آنان می نمایانیم که در حقیقت، خدا با نیکوکاران است) برخی، تصور می کنند انسان باید از همه ی نعمت های خداوند چشم بپوشد و زندگی این جهان را فدای آن جهان کند. در حالیکه رونده ی راه به ضمن حفظ زندگی اجتماعی به خود سازی پردازد و اموراین جهان را با نیت الهی و پرستش پروردگار در آمیزد. تا زندگی سالم یابد. 

بدین ترتیب گوشه گیری پسندیده نیست. و سالک باید از موهبت ها بهره گیرد و از خوبی ها و زیبایی ها استفاده کند. 

اما هیچ گاه به آن ها دل نبندد سپاسگزار خدا باشد و به او توکل کند. 

خداوند می فرماید: از نعمت های الهی بخورید و بیاشامید، از جاذبه های زیبایی بهره برده ولی فریفته ی آن نشوید و پیوسته در حال اندیشیدن در آیات الهی باشید. 

شور و شوق به دست آوردن معرفت، دردل سالک، عشق می آفریند همراه با ذوق وصال یار تا جان وتنش را شعله ور سازد. 

و ان چنان واله و شیدای دوست گردد که دل بازد و پروانه وار در شراره های عشق بسوزد و بسازد و آواز سر ندهد. 

هرچه، سالک، تشنه تر و آزمندتر باشد، محبت و شناخت خدا و دیدار محبوب، در دلش گسترده تر و نورانی تر گردد. 

به گفته ی مولانا تشنگی به دست آورد تا آب 

رحمت الهی از بالا و پست بر او تراوش یابد. 

آب کم چو تشنگی آور به دست 

تا بجوشد آبت از بالا و پست 

فرار از تاریک خانه ی رنج 

انسان عارف، همواره امیدوار است و سراپای وجودش از امید، انباشه و خود را غرق دریای بی کران رحمت خداوندی می بیند. 

هم چنان که در دعای ولوله انگیز ابو حمزه ی ثمالی می خوانیم: 

خداوندا، این جایگاه کسی است که به تو پناه آورده و به کرم و بخشش تو پناه جسته است و به احسان و نعمت های تو، خوی گرفته و تویی وجود بخشنده در عفو و گذشت، تنگ نظر نیستی و تویی وجود بخشنده درعفو و گذشت، تنگ نظر نیستی واز فضل و کرم و رحمت بی انتهایت چیزی کم نمی شود. 

ایا باور کنیم ای پروردگار بزرگ که تو بر خلاف خوش گمانیمان رفتار کنی یا ما را از امید و آرزوهایمان محروم سازی. چنین نیست ای پروردگار مهربان وای بخشنده ی بی منت. تو بر ما احساس کن و به آن چه شایسته ی آنی. بر ما ببخش، چون ما نیازمندعطای تو هستیم. 

در نیایش (شعبانیه) هم می خوانیم: پروردگارا به من عطا کن، انقطاع کامل به سوی خود را و نورانی کن چشم و دلم را به نوریکه تو را بیند. 

دیدگان دل، پرده های تو را پاره کند تا به درگاه عظمت و بزرگی ات رسد. 

آن گاه، چشمه های محبت از سراپای وجودش جوشش کند و در عشق الهی از دل و جان بخروشد تا شایسته ی بندگی او گردد و از تاریک خانه رنج رها شود و به وادی نور و سرور رسد.

 

دوست، نزدیک تر از من به من 

خداوند می فرماید: نزدیک تر از رگ گردن به شمایم واین ما هستیم که او را دور می کنیم. 

دوست نزدیک تر از من به من است 

و بنت مشکل، که من از وی دورم 

چه کنم؟ با که توان گفت که دوست 

در کناب من و من مهجورم 

(سعدی)

او با شماست، هر جا که هستید (هو معکم اینما کنتم) آن کسی که دانست پروردگار مهربان بر او احاطه ی کامل دارد و مراقب رفتار اوست به مراقبه ی کارهای خویش می پردازد و ادب حضور خداوندی را رعایت می کند و به تهذیب درون می پردازد. تا راهی به سوی رسیدن به بارگاه ملکوتی خداوند پیدا کند. 

فخرالدین عراقی دراین زمینه چه خوش می سراید: 

ای با من و پنهان چو دل، از دل سلامت می کنم 

تا با منی هر جا روم، قصد مقامت می کنم 

از دور بر ما ناظری هم حاضری هم ناظری 

شب خانه روشن می شود، چون یاد نامت می کنم 

با آرزوی توفیق برای مؤلف فرزانه ی کتاب، که شیوه های راز بندگی در رفتن به سوی حق را به مخاطبان می آموزد، و راهی یکی شدن سالک عاشق و معشوق را یاد می دهد و نگاه ها را در مسیری متمرکز می سازد که راه الهی است و رهبری بر بستر آن به آرامش درون و حضور قلب 

چالش ها در زندگی یکی دو تا نیست و عرفان شرق می تواند، چالش ها را پر کند و انسان رهرو را از احساس پوچی و بیگانگی، دور سازد حالتی که مادیگرایان غرب از آن بی بهره اند. 

سروده های شاعران و آیات ربانی و نیایش ها و حدیث ها که برای بخش های گوناگون کتاب، برگزیده شده است همه متناسب، شور افکن و امید بخش است و نشان از ذوق و سلیقه و گرایش نویسنده ی کتاب به راز و رمز جاذبه ی معنویت دارد. 

محمد مهدی مدرس

 

 

---

 

24 شهریور 1392
روزنامه نیم نگاه
نگاهی به کتاب تألیفی استاد محمدحسین رستگار باعنوان
راز بندگی در سلوک الی الله
در باب عرفان و عارفان اسلامی و ایرانی کتب فراوان و رسائل گوناگون از سوی عارفان و غیرعارفان به نگارش درآمده است اما بسیاری از کتب به تالیف درآمده یا قطور و مطالعه ی آنها وقت¬گیر است یا برای همگان قابل استفاده و مطالعه نمی باشد. سیر و سلوک عرفانی مراحل و شرایط خاص خود را دارد که اکثر طالبان قرب الی ال... و وارستگان از دنیا بخواهند در وادی عرفان سیر و سیاحت نمایند باید در طی مراحلی از عرفان نظری و عملی سربلند بیرون آیند و قطعا بدون طی طریق و خضر همراه این مهم میسر نخواهد بود. استان فارس که مهد پرورش عارفان بزرگ الهی است و از دیرباز مکاتب عرفانی را با حضور عارفانی کبیر تجربه نموده است که آخرین عارف بزرگ شیراز و فارس در حلقه  عرفانی عارفانی شهیر همچون آقاسید علی قاضی طبابایی و انصاری همدانی رحمه ا... علیهم درآمد مرحوم آیت ال... حاج شیخ حسنعلی نجابت شیرازی قدس سره بود که مولف ارجمند کتاب رازبندگی و دوست همراه و یاردیرینه¬ وی استاد کریم محمود حقیقی دونفر از دلدادگان کوی اویند.محمد حسین رستگار در کتاب 96 صفحه ای راز بندگی ، شرایط سلوک و وظایف سالک را برابر دستورات و سفارشات آیات قرآن کریم و توصیه های عارفان بزرگ یادآور شده است این اثر ارزنده راهنمای خوبی برای علاقمندان به سیر در این مسیر است.
کتاب رازبندگی برخوردار از شناسنامه ، شماره شابک و فهرست نویسی براساس اطلاعات فیپا است.این کتاب توسط انتشارات مشهور در قم و در سه هزار جلد در قطع وزیری در سال 1386 به چاپ رسیده است. در کتاب رازبندگی نیز همچون سایر آثار مولف محترم قطعاتی زیبا از غزلیات عارفانه و اشعار عاشقانه آورده است.استاد کریم محمود حقیقی از مولفان ارجمند در حوزه کتب عرفانی در مقدمه ای شیوا و زیبا بر کتاب راز بندگی اثر تالیفی استاد محمدحسین رستگار چنین مرقوم فرموده اند که : " ... یک انسان اندیشمند که دنیا و زندگی را نمی تواند به بازی بگیرد، ناچار است در قیامی استوار عمر را در سلوک الی ال... بگذراند، به گونه ای که از کمال و قرب به خالق خویش باز نماند.طبعا وصول به این مقام را نیاز به آشنایی بایدها و نبایدهایی است و این بایدها و نبایدها لازم است که از ناحیه وحی پروردگاری باشد که خالق و رب و هادی و مرجع انسان است.نگارش جالبی که آقای محمدحسین رستگار به صورت ایجاز و اختصار در راهیابی این طریق به کار گرفته اند،برای سالکان ره توشه مناسبی است که فهرست وار برنامه سفر را تقدیم خواننده می کند و از مطالعات انبوه بی نیاز می دارد.امید که پویندگان این طریق را چراغی فرا راه باشد."
به نظر می رسد که کتاب راز بندگی از جمله محدود کتاب هایی است که جویندگان راه حق و حقیقت طلبان را می تواند بهترین راهنما و رهنمون باشد.حسن ختام کتاب رازبندگی اشعار زیبا و شیوا در مضامین عرفانی از بزرگ عارف و شاعر ایرانی مرحوم هاتف اصفهانی است که در این شعر تمامی اصطلاحات و واژگان رایج بین اهل عرفان آمده و می توان شعربلند هاتف را دستورالعملی جامع به رهروان طریقت و عارفان الهی دانست. ترجیع بند زیبایی هاتف با مطلع آغازین " ای فدای توهم دل و هم جان، وی نثار رهت هم این و هم آن" و پایان هربند با عنوان که یکی هست و هیچ نیست جزاو،وحده لااله الاهو درنوع خود یکی از شاهکارهای ادبی و از نمونه های ناب شعرفارسی در سده های اخیر است. ضمن تقدیر و تشکر از زحمات خالصانه و خدمات صادقانه استاد گرامی جناب حاج محمدحسین رستگار مولف ارجمند کتاب رازبندگی و دیگر آثار عدیده در حوزه های عرفانی، فرهنگی مذهبی و ... در پایان جملات و عباراتی قصار و کوتاه از کتاب وی را که به حق می توان آن را راهنمای سالکان نیز نامید باهم مرور می نماییم:
"... سالک باید در شناخت اسماء و صفات رب العالمین بکوشد.سالک تا رسیدن به مقصد نهایی قرار و آرام ندارد و مدام در کسب محبت بیشتر دوست می کوشد.پس سالک باید صبور باشد.سالک باید دلیل حضور خویش را در عالم وجود را بداند.سالک باید برای خودشناسی به تفکر بنشیند.سالک باید قلب خود را از صفات ناپسند پاک کند. سالک باید بداند که دنیا برای آخرت است و به آن دل نبندد.سالک باید صفات متین را بشناسد.فروتنی و تواضع از صفات بارز سالک است. سالک باید مدام در زمزمه باشد. سالک باید بداند که محبوب او ناظر و حاضر است. سالک باید دائم به درگاه ایزد منان تضرع کند..."
سیدمحی الدین حسینی ارسنجانی

 

 

راز بندگی در سلوک الی الله نویسنده: محمدحسین رستگار مترجم: - موضوع: آداب طريقت اخلاق اسلامي تعداد صفحات: 96 شابک: - نوبت چاپ: اول قطع: وزیری جلد: 1 انتشارات: مشهور تاريخ نشر: 1386 كد ديويي: ‏‫‭۲۹۷/۴۶۴ وضعیت : موجود است قيمت : 40,000 ریال   کد محصول : 37   تعداد نمایش : 2947

نظرات و پیشنهادات شما:

موضوع :
نام و نام خانوادگی :
شماره تماس:
آدرس ایمیل :
متن :
تصویر امنیتی:
	لطفا تا ثبت شدن فرم و نمایش عبارت تایید شکیبا باشید.